Mövzuda Bir İsmarıc Var

[Bədil]

Əssalamu aleykum. Müsəlmanların təşkil etdiyi İslami çalışmalarda müxtəlif növ və çapda yeyintilərin olduğunu hamımız bilirik. Cihaddan başlayaraq elm tələbinə qədər hər yerdə bu yeyintilər bizi zəiflədir. Bu neqativ halla necə mübarizə etməliyik? Öncədən təşəkkürlər.

[Usuli]

Va Aleykumussalam! Bəli! Çox böyük təəssüf ki, İslam ümməti Yəhudi və Xristianların bulaşdığı “yeyinti” probleminə boğazına kimi batıb!

Uca Allah buyurur: “Ey iman edənlər! Əhbar və ruhbanların bir çoxu insanların mallarını batil yollarla yeyər və Allah yolundan döndərərlər...” (Ət Tövbə: 9/34)

Uca Allah bu ayəni möminlərə xitabla başlamış və Əhli Kitaba mənsub din xadimlərinin yeyintisinə diqqət çəkərək, bir növ bu mövzuda ehtiyatlı davranmamızı istəmişdir... Dünən Xristian din xadimləri Cənnət bileti satarkən, bu gün “müsəlman” din xadimləri yanmayan kəfən satır... Addım addım, qarış qarış izləyirik!

 

İsrarla görməməyə çalışsaq da, Cihaddan Tasavvufa qədər demək olar ki, bütün sahələrdə ciddi yeyintilər var. Böyük camaatlarda bu yeyintinin miqdarı milyon dollarlarla ölçülür... Kiçik camaatlar da öz çaplarında yeyinti qurbanı olurlar.

Bu yeyintinin şəklinə gəlincə, sadəcə maddi olmayıb, həmçinin mənəvidir. Ümmət onu hər mənada zəli kimi sömürən kimsələrin əlindədir...

 

Türkiyədəki sufi bir camaat Azərbaycanda Vəhhabiliklə mübarizə üçün kitab basılmasına qərar verir, dənəsi bir dollardan bir milyon ədəd kitab basımı planlaşdırılır... Camaat büdcəsindən bir milyon dollar pul ayrılır... Büdcə sorumlu yeddi nəfərlik komissiya kitabın basıldığı haqda raport hazırlayır və kitab üçün ayrılmış bir milyon dolar yeddi nəfər arasında bölüşdürülür...

Yaxud bir elm tələbəsinə on il, on beş il ayda 4000 dollar pul göndərilir. Möhtərəm “fəqihimiz” ayda 500 dollarla ailəvi şəkildə rahat yaşana biləcək Misirdə bu pullarla özünə imperiya qurur... Həmdə on il ərzində ümmətin kiçik bir problemini çözəcək bir məqalə belə ortaya qoymadan...

Başqa bir elm tələbəsinə kitab tərcüməsi üçün ümumi büdcədən kompyuter alınır... Üstündən illər keçir, ancaq tələbəmiz nəinki kitab, üç sətirlik bir məqalə belə yazmır...

Başqa bir şeyx Somalidə aclıqdan ölən müsəlmanlar üçün yüklü miqdarda pul toplayır, sonra pul sehirli bir şəkildə ortadan buxarlanır...

İstanbulda mədrəsə kompleksi tikintisi üçün yüz minlərlə pul toplanır, ancaq illər keçməsinə rağmən mədrəsənin quru çertyoju belə çizilməyib və təbii ki, pullar artıq ortada yoxdur...

Parisdə dəvət üçün (?!) avtomobillər alınmalıdır... Dənəsi 200 min eurodan beş ədəd cip alınır və camaatın üzündən kitab oxumaqdan aciz şilləvuranlarının şəxsi istifadəsinə verilir...

Qafqazda illərlə otellərdən xərac toplanır (orta bir oteldən 1.5 - 2 milyon euro alınır), ancaq illərdir mücahid qruplar AK dan daha güclü silah almağa pul tapa bilmirlər...

Sadəcə öz bildiyim yeyinti faktlarını toplasam bir ensiklopediya yazılması mümkündür...

 

Bütün bu yeyintilərin günah ortağı isə, bu pulları sorğulamadan, araşdırmadan və nəticə tələb etmədən yeyicilərə verən avam kütlədir... Bu yeyintiləri görənlərin bir çoxu isə, qorxudan və ya “mənə toxunmayan ilan yüz il yaşasın” məntiqiylə səslərini çıxarmırlar...

Uca Allah buyurur: “Allahın sizin üçün yaşam ünsürü qıldığı mallarınızı səfehlərə verməyin!” (Ən Nisa: 4/5)

Rəbbimiz bu ayədə malı səfehə, yəni xəbis bir məqsəd daşımadan sadəcə düzgün xərcləməyi bilməyən kimsəyə verməyi belə qadağan etmişkən, onu fırıldaqçılara verməmiz və ya bu mövzuda səhlənkar davranmamız necə caiz ola bilər?

Halbuki bu fırıldaqçıların kimliyi bir çoxunun alnına yazılıb, sadəcə bunu görəcək bəsirət lazımdır... Onların əksər vəsfləri Allahın kitabında açıq şəkildə mövcuddur...

 

Dostunu düşmənindən seçə bilməyən, riyakarı salihdən ayırmaqdan aciz, münkər sahibləri qarşısında boyun bükən bir toplumun sonu, zəlalətdən başqa bir şey deyil!

 

Yeyinti probleminin tam çözümü kompleks tədbirlər tələb edir. Ancaq bu problemin qisməndə olsa həlli üçün bəsit tədbirlərdə yetərlidir. Həllin təməl prinsipi tələbkarlıq və kontrol mexanizmidir.

Bir elm tələbəsini oxudursuz? Çox gözəl. Öncəliklə həqiqi ehtiyacını müəyyən edin ki, başqasının haqqı olan pullarıda ona verməyəsiniz. Daha sonra İslam üçün gördüyü işlərlə maraqlanın... Aldığı pullar və dəstək müqabilində ümmətin hansı yarasını sarıyır? Nələr edir? Hansı məqalə və ya risaləni qələmə alır və s...

Bir elm tələbəsinə kompyuter almısız? Çox gözəl. Bu kompyuterlə hansı işlər görülür? Nə kimi İslami çalışmalar həyata keçirilir? Bütün bunlar mütəmadi kontrol edilməlidir...

Aclara yardım göndərmisiniz? Çox gözəl. Yardımın onlara çatdırıldığı haqqında video yazını tələb edin, videodakı yardımla toplanan pulun miqyasını müqayisə edin, təhlil edin... Pulun idarəsini bir yox, bir neçə nəfərə verin... Bir birindən çəkinmələri vaz keçirici bir element olar...

Yaxud siz dul ailələrə yardım edirsiniz? Çox gözəl. Bu ailələrin rəsmini, uşaqların alınan ərzaqları qəbulunu video olaraq çəkin, ərzaq çekləriylə bərabər pul topladığınız kimsələrə təqdim edin. Beləcə həm nəzarət düşüncəsi formalaşar, həmdə Şeytanın fitnə qapısı qapanar...

Ümumiyyətlə sıradan bir elm tələbəsinin, hocanın ani varlanması diqqət çəkicidir və toplumun hal əhli kimsələri tərəfindən kontrol edilməlidir... “Atamdan fabrik qalıb” nağıllarını çoxdan tarixə gömməliydik!

 

Zikr etdiyim misallar maddi sahəyə aiddir. Mənəvi sahədədə eyni qaydalar keçərlidir... Filankəs hocadır, toplumda hörmət sahibidir... Filankəs hoca bu hörməti, bu məqamı hansı çalışmalarıyla əldə edib... Gecəsini gündüzünə qataraq İslam üçün çalışıbmı? Yoxsa kimlərinsə çalışmasını oğurlayıb öz adına çıxaraq hoca statusu alıb? Və yaxudda ümumiyyətlə heç bir çalışması yoxdur?...

Filankəs Allah dostudur? Ayaqqabısını daşımağı belə özünüz üçün məqam sayırsınız? Bəs bu “dostluğa” hansı çalışmasıyla sahib olub? Fərzlərin toplu halda tərk edildiyi dönəmdə hansı fərzi iqamə edib? Yoxsa sizin dininizdə Allah dostluğu Azərbaycanda yamaqlı şalvarla dolaşıb, İstanbulda Porshe sürməklə əldə edilir?