بسم الله الرحمن الرحيم
Müsəlmana düşən öncə Allahın ondan fərz/qəti şəkildə istədiyi şeyləri yerinə yetirməsidir. Bunun üçün isə elmdə və digər sahələrdə nəyin fərz olub olmadığını öyrənməsi qaçınılmazdır.
Daha öncədə müxtəlif elmləri tədris etmənin hökmündən söz açmışdıq. Bu gün haqqında söz açmaq istədiyim mövzu Hərb/Savaş elmini öyrənməyin hökmüdür.
Bəsirət sahibi olan heç kimə gizli deyil ki, günümüzdə müsəlmanlar demək olar ki, hər sahədə ən geridədirlər. Digər insanlar bizimlə peyklər, səs surətilə uçan təyyarələr, cürbəcür müasir texnik avadanlıqlarla savaşarkən, bizlər daha primitiv silahlarla cavab veririk.
Bunun bir çox səbəbləri vardır. Ən başlıcası isə müsəlmanların ciddi şəkildə kadr problemi yaşamasıdır. Bizlər İslama nə qədər fayda vermək istəsəkdə verəcəyimiz fayda bacardığımız iş qədərdir.
Əgər biz İslama fayda verməkdən danışıb, bununla bərabər ehtiyac duyulan sahələrdə özümüzü yetişdirmiriksə, bu bizim səmimiyyətsizliyimizin ən böyük dəlilidir.
Geridə qaldığımız çoxsaylı sahələrdən biri də hərb və hərb sənətidir. Halbuki, bizi bu işə təşviq edən bir çox ayə və hədislər mövcuddur.
Allah – Azzə və Cəllə - bizə xitabən qəti bir şəkildə əmr edir:
وَأَعِدُّوا لَهُمْ مَا اسْتَطَعْتُمْ مِنْ قُوَّةٍ وَمِنْ رِبَاطِ الْخَيْلِ تُرْهِبُونَ بِهِ عَدُوَّ اللَّهِ وَعَدُوَّكُمْ وَآَخَرِينَ مِنْ دُونِهِمْ لَا تَعْلَمُونَهُمُ اللَّهُ يَعْلَمُهُمْ وَمَا تُنْفِقُوا مِنْ شَيْءٍ فِي سَبِيلِ اللَّهِ يُوَفَّ إِلَيْكُمْ وَأَنْتُمْ لَا تُظْلَمُونَ
"Onlara qarşı bacardığınız qədər qüvvə və bəslənmiş atlar hazırlayın ki, bununla Allahın düşmənlərini, sizin düşmənlərinizi və onlardan başqa Allahın bildiyi, sizin bilmədiklərinizi qorxudasınız. Allah yolunda nə xərcləsəniz, sizə artıqlaması ilə ödənilər və siz zülmə uğramazsınız." (Əl-Ənfal: 8/60)
Hədislər:
سَتُفْتَحُ عَلَيْكُمْ أَرَضُونَ وَيَكْفِيكُمُ اللَّهُ فَلَا يَعْجِز أَحَدُكُمْ أَنْ يَلْهُوَ بِأَسْهُمِهِ
Allah Rəsulu - sallallahu aleyhi və səlləm - buyurdu: "Ölkələr sizə fəth etdiriləcək. Allah sizə yetər. Elə isə sizdən biri oxlarıyla oynamaqdan (hədəf üzərində məşq eləməkdən) uzaq qalmasın!"
Hədisin mərtəbəsi: Səhih.
Qaynaqları: Muslim, Tirmizi, Əhməd, İbn Hibban, Tabərani, Beyhaqi, Əbu Yala.
أَنَّ فُقَيْمًا اللَّخْمِيَّ قَالَ لِعُقْبَةَ بْنِ عَامِرٍ تَخْتَلِفُ بَيْنَ هَذَيْنِ الْغَرَضَيْنِ وَأَنْتَ كَبِيرٌ يَشُقُّ عَلَيْكَ
قَالَ عُقْبَةُ لَوْلَا كَلَامٌ سَمِعْتُهُ مِنْ رَسُولِ اللَّهِ صَلَّى اللَّهُ عَلَيْهِ وَسَلَّمَ لَمْ أُعَانِيهِ قَالَ الْحَارِثُ فَقُلْتُ لِابْنِ شَمَاسَةَ وَمَا ذَاكَ قَالَ إِنَّهُ قَالَ مَنْ عَلِمَ الرَّمْيَ ثُمَّ تَرَكَهُ فَلَيْسَ مِنَّا أَوْ قَدْ عَصَى
Fuqeym Əl Ləxmi (səhabədən olan) Uqbə bin Amirə dedi: Yaşlı olub çətinlik çəkdiyin halda bu iki hədəf arasında gedib gəlirsən.
Uqbə cavabən dedi: Allah Rəsulundan – sallallahu aleyhi və səlləm – duyduğum bir söz olmasaydı bu işə tab gətirməzdim.
Haris dedi: (Hədisin ravilərindən olan) Əbu Şəmasədən bu sözün nə olduğunu soruşdum. Dedi: Rəsulullah – sallallahu aleyhi və səlləm – buyurmuşdur: "Kim atıçılığı öyrənər, sonra bunu tərk edərsə bizdən deyildir" və ya "mənə üsyan etmişdir!"
Hədisin mərtəbəsi: Səhih.
Qaynaqları: Muslim, İbn Macə, Tabərani, Beyhaqi.
عَلَيْكُمْ بِالرَّمْيِ فَإِنَّهُ خَيْرٌ أَوْ مِنْ خَيْرِ لَهْوِكُمْ
Allah Rəsulu - sallallahu aleyhi və səlləm – buyurdu: "Atıcılıqla məşğul olun! Çünki o xeyirlidir" və ya "əyləncələrinizin ən xeyirlisidir."
Hədisin mərtəbəsi: Səhihdir.
Qaynaqları: Bəzzar, Tabərani.
Bu ayə və hədislər işığında Hərb elminin hökmü nədir? Bu elmi öyrənmək müsəlmanların üzərinə fərzdirmi? Bu barədə elm əhlinin görüşlərinə nəzər salaq.