Aleykumussəlam və rahmətullahi və bərəkətuh!
Yazdıqlarımızın anlaşılması üçün öncəliklə İbn Teymiyyənin o fətvasını niyə tərcümə etdiyimizi açıqlamaq istəyirəm.
Toplumumuz ümumiyyətlə yetişdikləri ortam və mənsub olduqları dini cərəyan baxımından bir çox xəstəliyə mübtəladır. Bu xəstəliklərdən biri isə, insanların öz yerini bilməməsi, səlahiyyəti olmayan şeylər haqqında danışmasıdır.
Xüsusən məsələmizlə əlaqəli internet aləmində bol müzakirələr var. Rafizi kəliməsinin necə yazıldığını bilməyən və gününü facebook və bənzəri sosyal saytlarda sərsəri bir həyat tərziylə keçirməkdən başqa bir "xidməti" olmayan yeni nəsil, bu mövzuda bol-bol əhkamlar kəsir. Şiə və rafizilərin kafir olması, mallarının və canlarının halallığı haqqında danışırlar. Bununla kifayətlənməyib onların "görüşünə" qatılmayanların da təkfirinə qədər varırlar.
Bu kütlə əsasən İbn Teymiyyə "davamçılarından" ibarət olduğu üçün onlara nəinki başqalarına dil uzatmaq, hələ öz alimlərinin görüşlərilə tanış olmağın öncəlik olduğunu, bu cür məsələlər haqqında əhkam kəsməməyin gərəkliyini vurğulamaq istədik.
Məsələnin özünə gəlincə bu barədə önəmli bir qayda vardır. İşlər isminə görə yox mahiyyətinə görə dəyərləndirilər. Məsələn Məkkə müşrikləri özlərinin İbrahimin – aleyhissalam – davamçısı olduqlarını iddia edirdilər. Yəhudi və Xristianlar həqiqətdə kafir olduqları halda özlərinə müsəlman adı verirdilər. Bunun örnəkləri çoxdur.
Eyni şəkildə demək olar ki, insanın adına, xüsusəndə bu ad ona başqaları tərəfindən verilibsə, baxılaraq hökm verilməz. İstər adı rafizi olsun, istər şiə, istər sünni, istər, sələfi, istər xavaric.
Bu cür məsələlər haqqında hökmün iki rüknü vardır:
Reallıqda müəyyən firqənin adını kənara buraxıb, zahirə vurduqları həqiqi etiqadını təhqiq etmək. Bu sahə adətən ehmal edilir. Firqələrin etiqadı sadəcə adına baxılaraq, min il əvvəl yazılmış kitablara əsasən müəyyənləşdirilir. Halbuki həqiqətdə insanların etiqadları zamanla dəyişir. Sadəcə Azərbaycan ərazisində Şiələrin eyni adı daşmalarına rağmən bir çox fərqli etiqadda olan qrupları var. Bir qismi az qala Hz. Əlini – kərrəməllahu vəchəh – aləmlərin Rəbbi kimi sayarkən, bir qismi ölülərdən yardım istəməyi qəti olaraq dinə müxalifət sayır və ilk qrupdakı şiələri hardasa təkfir edirlər. Reallıq zəhmətə qatlanıb təhqiq edilməyi tələb edir.
Müəyyən bir qrupun əqidəsi təhqiq edildikdən sonra o əqidədə küfrə varacaq şeylərin varlığı kontrol edilər. Bu yön xüsusən elmdə dərinləşənlərin işidir. Facebook cüvəllağılarının deyil.
Bu izahımızdan sonra hal hazırda "Şiələr kafirdir" və ya deyildir kimi ümumi ifadələr işlətmək doğru olmaz. Hər kəs öz etiqadı və əməlinə görə mühakimə olunmalıdır. Suriyada müsəman uşaqların qətlini vacib sayan kafir nusayri olduqları halda özünü şiə adlandıran şeytanlarla, Suriyada öldürülən "Hizbullah" əsgərlərinin şəhid deyil, müsəlmanları öldürdükləri üçün Cəhənnəm əhli olduqlarını söyləyən və özünün şiə adlandıran Şeyx Tufeylini ən azından bu mövzuda necə eyni hökmə tabe tutmaq olar?
Müsəlman hər çalınan havaya oynayacaq, həmişə başqalarının marağı üçün istifadə ediləcək bir kukla deyil, ətrafdakı hadisələri analiz edib, doğru qərarlar alan və yer üzündə Allahın xəlifəliyini haqqıyla təmsil edən bir şəxsiyyətə sahib olmalıdır. Şəri hökmlərdə mütəxəssis olmasanız da, ən azından reallığın nə olduğu mövzusunda nağıllara inanmaq yerinə öz təhqiqatınızı aparın. Tövfiq Allahdandır.
