Aleykumus salam və rahmətullahi və bərəkətuh!
Verdiyiniz suala ana xətlərilə, ancaq yetərli bir cavab verməyə çalışacam. Məsələnin geniş izahı üçün isə, ayrı bir mövzu açmağı planlayırıq. Tövfiq Allahdandır.
Öncəliklə diqqətinizi çəkmək istədiyim nöqtə budur ki, qədim və orta əsrdə yaşamış alimlərin kitablarında xüsusi bir “vəla-bəra” babı yoxdur! Bu dediyim, həm əqidə həm fiqh kitabları üçün keçərlidir.
Bu mövzunun əqidə, hətta tövhiddən sonra dinin ən əhəmiyyətli rüknü halına gətirilməsi Muhəmməd bin Abdil Vəhhabın “dəvətiylə” və onun yıxıcı hədəflərilə bağlıdır. Bu barədə ən çox yazanlar onlardır.
Eyni zamanda məhz bu haqda yazdıqları şeylər, onların zəlalətinin ən böyük dəlilləridir. Hər məsələdə olduğu kimi bu alanda da ziddiyyətlər içində üzürlər. Çünki bu nəzəriyyənin təsisçiləri Krallarının xaç taxmasını caiz sayıb, övladın kafir valideyni öpməsini haram sayacaq qədər ləyaqət yoxsulu kimsələrdir.
Daha öncə də qeyd etdiyim kimi, mən məsələlərin qruplaşdırılıb, tərtib edilib gərəkdiyi zaman yeni bölümdə, yeni adla işlənməsinə qarşı deyiləm. Hətta bu cür çalışmalar məsələlərin daha gözəl anlaşılmasına yardımçı olur və biz özümüzdə çox zaman bunu edirik. Əslində müstəqil bir bab halına gəlmiş “kafirlərlə münasibət qaydaları” adlı bir bölümə çoxdan ehtiyacımız vardır.
Ancaq bu qruplaşdırma və tərtib, məsələləri yerindən oynadaraq olmamalıdır! Məsələn fəqihlərin bir çoxunun caiz saydığı “kafirə hədiyyə vermək” əməlini, yeni tərtibdə onu sevmək və dolayısıyla küfr mərtəbəsinə qoyurlarsa, bu artıq tərtib yox, tərtib adı altında hökmlərin yerini dəyişməkdir. Sözü gedən zəlalət firqəsinin də etdiyi məhz budur!
Daha sonra diqqət çəkmək istədiyim nöqtə budur ki, əgər şəriət bir şeyə küfr və ya haram hökmü veribsə, o şeyin sərhəddini müəyyən etməyi səfehlərin ixtiyarına buraxmaz!
Məsələn müxaliflər qatında kafirləri vəli – dost tutmaq mütləq olaraq küfrdür. İkinci mərhələdə, yəni dost tutmanın sərhədlərini müəyyən etməkdə isə tamamən havalarına görə, heç bir əsasa dayanmadan davranırlar. Məsələn məzhəblərinin bəzi şeyxləri müşriklərlə eyni torpaqda yaşamağı dost tutmaq sayır. Digər bir şeyxləri kafirlərə onların kafir olduğunu deməməyi dost tutmaq sayır...
Qısa olaraq oynanan oyunun hiyləsi budur: Şəri bir hökm alınır, içəriyi istədikləri şəkildə doldurulur və bu şəkildə müsəlmanlara tətbiq edilir.
Onların dost tutma sərhədlərini müəyyən edərkən düşdükləri çoxsaylı ixtilaflar da, bunun dolayı dəlilidir. Bir şeyxə görə dost tutmaq sayılan şey digərinə görə normal bir davranışdır... Çünki, bu sərhədlərin müəyyən edilməsində heç bir üsul yoxdur. Sadəcə hava və maraqlara dayalıdır.
Uca Allahın yardımıyla onların bu mövzudakı zidiyyət və safsatalarını ayrı bir mövzuda təqdim edəcəyik.
Bu oyun, günümüzdə kafirlərin oynadığı terrorizm oyununa bənzəyir: Öncə hamı ittifaq edir ki, terrorizm əsrin ən böyük problemidir və onunla mübarizə vacibdir. Daha sonra terrorizm sərhədlərini özləri müəyyən edir və istədiklərini bu siyahıya salıb, legal olaraq məhv edirlər...
Halbuki xüsusilə təkfirlə nəticələnəcək şeylərin sərhədləri qəti dəlillərə dayandırılmalıdır. Ancaq İslam şəriəti belə, dost tutma məsələsində açıq sərhədlər çizməyərək ümumi təhdid vasitəsilə çəkindirməklə kifayətlənmişdir.
Bizə görə kafirlərlə münasibətdə birmənalı söz demək imkansızdır. Əksinə bu münasibətlər beş təklifi hökmə görə tənzimlənir.
1. Mübah. Kafirlərlə olan münasibətlərimizin çoxu bu qismdəndir. Məsələn: Söhbət, ticarət, günlük məişət münasibətləri və s.
2. Haram. Məsələn: Kafir olaraq ölən kimsələrin cənazə namazını qılmaq, müsəlman qadının kafirlə ailə qurması və s.
3. Fərz. Məsələn: Zimmət əhlindən olan kafirləri təhlükələrdən qorumaq, kafir ana ataya itaət, kafir qohum və qonşulara gözəl davranmaq və s.
4. Məkruh. Kafirlərlə əllə salamlaşmaq və s.
5. Müstəhəb. Müsəlman kişinin əhli kitabdan olan xanımına gözəl davranması və s.
Uca Allahın tövfiqiylə, kafirlərlə münasibət qaydalarının hamısını bir məqalədə, tərtibli şəkildə toplamağı və bu mövzuda müsəlmanların sıxıntılarını çözməyi düşünürük.
