Bu mövzudakı ismarıc sayı: 3

[Usuli]

بسم الله الرحمن الرحيم

 

Bu mövzu yaşanmış hadisələrdən ibrətlər almaq haqqındadır…

Etdiyimiz və ya başqalarının etdiyi səhvləri, onların acı nəticələrini incələyərək, dərslər çıxaracayıq. Həmçinin uğurlu təcrübələri incələyib, onlardan faydalanmağa çalışacayıq.

Uca Allahın buyurduğu kimi, Tarixdə gəzib dolaşaraq, bizdən öncəkilərin aqibətinə baxacayıq. Müvəffəqiyyət ancaq Allahdandır.

[Usuli]

Dünyəvi Geriləmə, Dini Geriləmənin Xəbərçisidir

 

Osmanlı dövlətinin son dönəm tarixini incələyən hər kəs, deyəcəklərimə şahid olar. Avropanın Dünyəvi sahədə sürətlə irəliləməsi və Osmanlının bu sahədəki donuqluğu, Müsəlmanlarda küt bir Avropa heyranlığı əmələ gətirdi.

Nəticədə Avropanın nail olduğu texnik və sənaye tərəqqisini öz ölkələrinə nəql etmək, başqa sözlə Avropalıların təcrübəsindən qismən faydalanmaq istədilər. Daha doğrusu faydalanmaq məcburiyyətində qaldılar…

 

Lakin, Osmanlı bu işə gecikmişdi. Həm də bir neçə əsr gecikmişdi. Əldə edilən nailiyyətlər zamanında, operativ şəkildə ölkəyə nəql edilmədiyi üçün, Dövlət ciddi şəkildə zəifləmişdi.

Bu səbəblə Osmanlı dövləti, Dünyəvi sahədəki ehmalının bədəlini, Diniylə ödəyəsi oldu!

 

Günü gündən artan Xarici və Daxili təzyiqlərə tab gətirməyən Osmanlı dövləti, 19 cu əsrin əvvəllərindən etibarən müxtəlif islahatlara başladı. Avropadan sadəcə texnik tərəqqi deyil, Şəriətə müxalif olan bəzi qanunları da idxal etmək məcburiyyətində qaldı. Zəlil olana alternativlər təqdim edilməz!

1839 cu ildə imzalanan Tənzimat (İslahatlar) fərmanı, daha sonrakı birinci və ikinci Məşrutiyyət elanları dediyimizin ən bariz örnəyidir. Bu çatlar nəticəsində Şəriət əsaslı sistem tamamilə çökdü və dövlət idarəsi Sekulyar Atatürkçülərin əlinə keçdi...

 

Çıxarılan dərs: Dünyəvi mövzulardakı zillət, Dini mövzularda da zillətə səbəb ola biləcək qədər təhlükəlidir!

İslam Dünyası digər xalqların Dünyəvi təcrübələrindən istifadə etməli, onlardan geri qalmamalıdır.

Əks halda onların sadəcə Dünyəvi deyil, Dini təcrübələrinə də məhkum olacaqlar! Sadəcə Dünyaları deyil, Dinləri də əldən gedəcək.
 

[Usuli]

Zəiflərin Güclüləri Təqlidi yaxud İstifadəsi

 

Xalqlar fərdlər kimidir. Bir birini təqlid edərlər. Hər kim Tarixi, hətta yaxın Tarixi incələsə görər ki, inkişaf etməmiş xalqlar, müəyyən nailiyyətlər əldə etmiş xalqların təqlidçisinə çevrilirlər. Ancaq adətən tam bir təqlidçi yox, sadəcə mənfi xüsusiyyətlərin təqlidçisi olarlar.

Günümüzdə Dünyəvi nailiyyətlər Qərbdədir. Bu səbəblə digər xalqlar Qərbliləri, daha doğrusu onların mənfi xüsusiyyətlərini təqlid edir.

Bü gün Qərbdən gələn müxtəlif TV şoularını olduğu kimi kopyalamayan bir ölkə qalmamışdır… Ağsaqqal deyiləcək yaşda olan “adamlar” yerə tökülmüş suyu bir bez parçasıyla qaba toplamaq üçün yarışır... Yumurtaları uzaqdan ataraq stəkanlara salır və müqabilində pul udurlar... Heyvanlardan daha aşağı səviyyələrə düşürlər…

Amerikanın Fast Food tərzi yeməkləri, yırtıq paltar geyinmə dəbi Yaponya kimi mühafizəkarlıq örnəyi olan ölkəni belə ram etmişdir...

Avropadan ixrac edilən müxtəlif cinsi sapıqlıqlar geridə qalmış millətlər üçün bir tərəqqi əlamətinə çevrilmişdir... Kişilər qadın paltarı geyərək, mütləq azadlığa qovuşduqlarını zənn edirlər... Qadınlar azadlığın dadını özlərinə vurduqları testesteron hormonundan alırlar...

Türkiyə kimi ciddi Tarixi olan bir ölkədə Futbol xəstəliyi bütün idealların önündədir! Müxalif komanda tərəfdarı olduğu üçün öldürülən onlarca gənc vardır. Yəqin ki, bu gedişlə “Futbol Şəhidləri Məzarlığı” qurular...

İngilislərdən Futbol dinini mənimsəyən Türkiyənin, eyni İngilislərdən “İş Təhlükəsizliyi” qaydalarının ən təməllərini belə mənimsəmədiyini müşahidə etmək mümkündür. Bu səbəblə hər il ölkədə yüzlərlə insan hədər olur…

Bu cür, “yaxşını buraxıb, pisi alma” örnəklərini çoxaltmaq mümkündür… Ətrafımızda bunun yüzlərcə nümunəsi vardır…

Zəiflərin güclüləri təqlidi insan qədər qədimdir. Məşhur Rus yazıçısı Qriqoriy Petrov “Bəyaz Zanbaqlar Ölkəsində” adlı kitabının, Futbolla əlaqəli başlığında bu təqlidə futbol misalı üzərindən toxunaraq deyir:

 

“İngilislər bütün Avropanı Napoleonun əleyhinə qaldıraraq, onu tamamən əzdilər. Əsir düşən Napoleon Saint Helena adasına sürgün edildi.

Napoleonun savaşlarından bezən Avroplalılar bu nəticədən məmnun qaldılar. İngiltərənin gücünə heyran oldular və onları təqlid etmək istədilər. İngilislərin hər şeyi dəb oldu.

Lakin, kiçik uşaqlar və həddi buluğa çatmayanların böyükləri, onların pis və qüsurlu tərəflərini, tütün və içkidən istifadə etməklə, yüksək səslə danışıb söyüş söyməklə təqlid etdikləri kimi, mədəniyyət və elm baxımından formalaşmamış millətlər də İngilis həyat tərzinin gülünc, hətta zərərli tərəflərini aldılar. İngilis həyat tərzinin pis təqlidçisi oldular.

Varlılar İngilislər kimi at yarışına çoxlu pullar yatırmağa, sodayla viski içməyə, İngilis stilində geyinməyə, (üzlərini) qırxıb, saçlarını daramağa başladılar.

Gənclər isə, İngilis idman növlərinə, bunların ən kobudu olan Futbola qapıldı. Təhsilini tamamlamamış Avropalı gənclər arasında Futbol bir din halına gəldi. Bütün ölkələrdəki varlı gənclər bunu bir ibadət halına gətirdilər. Bundan zövq alanlar Futbolu bir elm və sənət halına saldılar...”

 

Çıxarılan dərs: İnsanlığın inkişafı qarşılıqlı təcrübə paylaşımı vasitəsilə olmuşdur. Bu, uca Allahın qoyduğu dəyişməz qanunlardan biridir. Lakin, xalqlar və millətlər bir birini mütləq təqlid etməli deyil, bir birindən istifadə etməlidir. İstifadə isə, sadəcə müsbət yönlərdən olar. “Bal arısı” sistemi üzrə! Hər çiçəkdən sadəcə faydalı element alınmalıdır!

Söz yox ki, İslam Dünyasının da, Azərbaycan xalqının da Qərbdən alıb istifadə edəcəyi bir çox dəyərli nailiyyətlər vardır. Lakin, bu “təcrübə transferi” mütləq şəkildə olmayıb, sadəcə yararlı və xeyirli işlərdə olmalıdır! Əks halda bu prosesin zərəri, yararından çox olacaq…
 

[Usuli]

“Butulkanın” Tarixi

 

İbn Hişam (v. 213 h/828 m) İslam öncəsi Yəmən torpaqlarını idarə edən hökmdarlardan bəhs edərkən, onlardan biri olan Laxania haqqında deyir:

 

وكان لَخَنِيعَةَ امرءًا فاسقًا يعمَل عمَلَ قومِ لوطٍ ، فكان يُرسِل إلى الغلامِ مِن أبناءِ الملوك ، فيقَع عليه في مَشرَبةٍ له قد صنَعها لذلك ، لئلا يملَّك بعد ذلك

ثم يطلُع مِن مشربتِه تلك إلى حَرَسِه ومَن حضَر مِن جنْدِه ، قد أخَذ مِسْواكا ، فجعَله في فيه ، أي : فيُعلِمهم أنه قد فرَغ منه

 

“Laxania (aktiv) homoseksuallıqla məşğul olan fasiq bir adam idi. (Ölkəsindəki) İdarəçilərin oğlan uşaqlarını çağırtdırıb, bu iş üçün xüsusi hazırlatdığı yüksək otaqda onları zorlayardı. Zorlamaqdakı məqsədi, onların gələcəkdə kral seçilməsinə mane olmaq idi.

Sonra, işini bitirdiyini bildirmək üçün ağzında bir misvak olduğu halda o hündür otaqdan mühafizəçilərin və ordusundan orda olanların önünə çıxardı.”

 

Qaynaq: İbn Hişam: Əs Sirətun Nəbəviyyə:  1/45

Darul Kitəbil Arabi: 1410/1990

 

Qeyd: Hakimiyyətlərini qorumaq hökmdarların ən təməl problemlərindən biridir. Onlar hər zaman profilaktik tədbirlər alarlar.

Bəziləri zəlil etdiyi toplumun oğlan uşaqlaranı öldürüb, qızlarını sağ buraxar, bəziləri öz uşaqlarını boğdurar, bəziləri potensial namizədlərin gözlərini çıxartdırar və ya orqanlarını kəsdirərdi…

Bir qayda olaraq potensial namizədlərə qarşı hər zaman mənəvi və ya fiziki əngəllər qoyulmağa çalışılmışdır. Günümüzdə bu tədbirlərin bir çoxu Media quruluşlarında kompromatlar vasitəsilə aparılır. Gələcəkdə uça biləcək göyərçinlərin qanadları körpəykən qırılır...

"Qanad qırma" metodlarından biri də cinsi zorlama yoluyla kişilərin şərəfinə ləkə salınmasıdır. Bu metod qədim olmasına baxmayaraq, günümüzdə də bir çox ölkədə aktuallığını qorumaqdadır. Hələ də “butulka” ən dikbaş müxaliflərin belə qırmızı xəttidir...