Bu mövzudakı ismarıc sayı: 3

[Muslih]

بسم الله الرحمن الرحيم

 

Uca Allah bizdən öncə digər insanlara da kitablar göndərmişdir. Əvvəlki Dinlərin tamamı elə məhz dindarların özü tərəfindən müxtəlif səbəblərlə təhrif edilmişdir.

Təhrifin reallaşma mexanizmi isə bütün dinlərdə eynidir:
 

1. İnsanlar uca Allahın din qaynağı olaraq müəyyən etmədiyi şeyləri qaynaq qəbul edərlər və nəticədə Din şəffaflığını itirər. Zamanımızda yayğınlaşdığı kimi, yuxularla, zuhuratlar və kəşflərlə Dini və ya dünyəvi əhkamlar təsbit edilər.

2. Uca Allahın qaynaq olaraq təsbit etdiyi şeylərin sərhədləri aşılar. Alimlər, vəlilər və bənzərləri Allah tərəfindən onlara verilmiş məqamdan üstə çıxarılar, onların sözləri Şəriətin hökmündən önə keçirilər.

Bu təhrifi edərkən onları qoruyan bir qalxan mövcuddur: Toxunulmazlıq, tənqid edilməzlik qalxanı! Adlar müxtəlif olsada həqiqətdə bu bir məsumiyyət iddiasıdır.

Uca Allah öz kitabında Din adamları vasitəsilə edilən bu təhrifi şirk olaraq vəsf edərək buyurur:

“Onlar əhbar və ruhbanlarını, Məryəm oğlu Məsihi Allahdan başqa rəbblər etdilər.” (Ət Tövbə: 9/31)

“Yoxsa Allahın izin vermədiyi şeyləri dində onlar üçün məşru/qanuni qılan ortaqlarımı var?” (Əş Şura: 42/21)

Müfəssirlərin də bildirdiyi kimi, din adamlarını rəbb etmənin mahiyyəti onların sözünün Şəriətə müxalif olduğunu təsbit etdikdən sonra belə üstün tutulmasıdır. Dində ən böyük təhriflər alimlər, vəlilər və bənzərlərinin əliylə gerçəkləşmişdir.

Abdullah bin Mubarək bunu vəciz olaraq belə ifadə edir:

 

وَهَلْ أَفْسَدَ الدِّينَ إِلَّا الْمُلُوكُ ... وَأَحْبَارُ سُوءٍ وَرُهْبَانُهَا

 

Dini krallardan, pis alim və zahidlərindən başqasımı ifsad etdi?

 

Mənsub olduğumuz İslam dini də məhz bu kanaldan sürətlə təhrif edilir. İslam əhlindən bəzisi sələfin anlayışını əsassız olaraq din qaynağı qəbul edir, bəziləri öz vəlilərinin dediyi hər şeyi din hökmü qəbul edir, başqaları görülən yuxularla toplumun din anlayışını formalaşdırmağa çalışır...

 

Bu məqaləmdə sayılanlardan xüsusilə vəlilər sinfinə toxunmaq istəyirəm. İstər bunu açıq şəkildə etiraf etsinlər, istər ismini dəyişdirib başqa cür adlandıraraq hiylə işlətsinlər, günümüzün zəlil sufiləri qatında vəlilər məsum qəbul edilir.

Onların etdiyi hər şey Şəriətdir. Hətta bir işin məşruluğunu ifadə etmək üçün "filan Əfəndi filan işi görüb, bu haram olsaydı o edərdimi" şəklində sözlər işlədilir.

Bütün bu safsataları özətlədiyimizdə ortaya çıxan iddia: Vəlilər məsumdur!

Bu iddiada iki önəmli ünsür vardır: Vəli və məsumluq. Öncəliklə vəlayət məsələsi üzərində durmaq istəyirəm.

Əgər bir şəxs məsum qəbul edilib, dediyi hər şey Şəriət sayılacaqsa, onun kimliyini təsbit etmək üçün əlimizdə qəti dəlillər olmalıdır! Belə bir boşluq, "Peyğəmbər məsumdur! Hər dediyi Allahdandır" fikrini ortaya atdıqdan sonra, Peyğəmbəri yalançıdan seçəçək qaydalar qoymamağa bənzəyir! Nəticədə sözü Şəriət olan, lakin yalançımı, peyğəmbərmi olduğu həqiqətdə bilinməyən fərdlər törəyir və bunlar Şəriət qaynağına çevrilir.

Eyni şəkildə, vəlini yalançıdan seçəcək bir ölçü olmadan, onun məsumluğunu iddia etmək, vəlayət iddiasında olan hər yalançının Din qaynağı olması deməkdir. Bu isə Dinimizi təhrif üçün açılmış ən böyük qapıdır. Reallıqda zəlil sufilərin bu kimi təhrifləri sayılmayacaq qədərdir.

 

Kimliyini müəyyən etməkdə bir ölçü qoya bilmədiyiniz vəlilərin məsumluğuna gəlincə, bu çox böyük bir iddiadır. Məsum olmaq, etdiyi hər əməlin şəriətdə caiz olduğunu göstərəcək qədər böyük bir məqamdır. Bir yönüylə Peyğəmbərlikdir...

Bu məqama namizədlik irəli sürərkən hansı dəlilə dayanırsınız? Şəriətin ən təməl prinsipi sizi yalanlarkən, nəyə sarılırsınız? Bu kimi mövzularda ən böyük sığınağınız yenə yalançımı vəlimi olduğu təsbit edilə bilməyən digər vəlilərinizin yuxularından başqa bir şey ola bilməz!

Nəticə etibarilə həm vəlinin təsbitində, həm də məsumluq iddianızda əsassız davranmanız, Şəriətin təhrifi üçün açılmış iki qapıdır! Bütün bu iyrəncliklər saxta vəlayət və bunun üzərinə qurulmuş məsumiyyət prinsipilə həyata keçirilir! Müvəffəq edən ancaq Allahdır!
 

[Muslih]

Hənəfi alimi Hafiz Əbu Bəkr Əl Kələbəzi (v. 380 h/990 m) ən qədim tasavvuf qaynaqlarından sayılan "Ət Taarruf li Məzhəbi Əhlit Tasavvuf" adlı kitabında bu barədə deyir:

 

وقال بعضُهم : إن كراماتِ الأولياءِ تجْري عليهم مِن حيث لا يعلَمون ، والأنبياءُ تكون لهم المعجزاتُ وهم بها عالمون ، وبإثباتِها ناطقون ، لأنَّ الأولياءَ قد يُخشَى عليهم الفتنةُ مع عدمِ العصْمة ، والأنبياءُ لا يُخشَى عليهم الفتنةُ بها ، لأنهم معصومون

 

"Bəziləri demişlər: Vəlilərin kəraməti bilmədikləri yerdən cərəyan edər. Nəbilər isə öz möcizələrini bilər və ona əsaslanaraq danışarlar.

Çünki vəlilər məsum olmadıqları üçün onların fitnəyə düşməsindən qorxular. Nəbilərin məsum olduqları üçün fitnəyə düşmələrindən qorxulmaz."

 

Qaynaq: Əbu Bəkr Əl Kələbəzi: Ət Taarruf li Məzhəbi Əhlit Tasavvuf: 74

Beyrut: Darul Kutubil İlmiyyə
 

[Muslih]

Şafi alimlərindən Təcuddin Əs Subki (727-771 h/1327-1370) vəlilərin məsum, xətasız olmadıqlarını, Şəri prinsiplərin öncəliyini vurğulayaraq deyir:

 

أنَّ الكرامةَ لا تُوجِب عصمةَ الولي ولا صدْقَه فى كلّ الأمور

وقد سُئل شيخُ الطريقةِ ومقتدى الحقيقةِ أبو القاسمِ الجنيدُ رحِمه الله : أيزنى الولي فقال { وَكَانَ أَمْرُ اللَّهِ قَدَرًا مَقْدُورًا } وهَبْ أن الظنَّ حاصلٌ بصدْقه فيما ادَّعاه إلا أن الشارعَ جعَل لثبوت الدعوى طريقاً مخصوصاً ورابطا معروفاً لا يجوز تعدِّيه ولا العدولُ عنه ألا ترى أن كثيراً مِن الظنون لا يجوز الحكمُ بها لخروجِها عن الضوابط الشرعية

 

“Kəramətlər vəlinin məsumluğunu və hər şeydə doğruluğunu/haqlılığını gərəkli qılmaz.

Təriqətin şeyxi və Həqiqətdə uyulan Əbul Qasim Əl Cuneydə – Allah ona rəhmət etsin – deyildi: Vəli zina edərmi? Cuneyd dedi: “Allahın əmri reallaşacaq bir qədərdir” (Əl Əhzab: 33/38)

Tutaq ki, vəlinin iddia etdiyi şeydə doğruluğunu zənn etdik. Ancaq Şəriət sahibi bir iddianın sübutu üçün xüsusi yollar və bilinən prinsiplər qoyub ki, onlardan kənara çıxmaq və tərk etmək caiz deyildir.

Görmürsənmi Şəriət qaydalarına uyğun olmadığı üçün zənnlərin bir çoxuyla hökm etmək caiz deyildir?”

 

Qaynaq: Təcuddin Əs Subki: Tabaqatuş Şafiiyyətil Kubra: 2/318
 

[Muslih]

Hənbəlilərdən Əhməd İbn Teymiyyə (661-728 h/1263-1328 m) bu haqda belə deyir:

 

فقد أجمعَ جميعُ سلف المسلمين وأئمةُ الدين مِن جميع الطوائف أنه ليس بعد رسول الله صلى الله عليه وسلم أحدٌ معصومٌ ولا محفوظٌ لا مِن الذنوب ولا مِن الخطايا

بل مِن الناس مَن إذا أذْنب استغفَر وتابَ وإذا أخطأ تبيَّن له الحقُّ فرجَع إليه وليس هذا واجباً لأحدٍ بعد رسول الله

بل يجوز أن يموت أفضلُ الناس بعد الأنبياءَ وله ذنبٌ يغفِره الله وقد خفِي عليه مِن دقيقِ العلم ما لم يعرِفه

ولهذا اتَّفقوا على أنه ما مِن الناس أحدٌ إلا يؤخَذ مِن قوله ويُترَك إلا رسول الله

 

“Müsəlmanların sələfinin tamamı və bütün firqələrdən olan din imamları icma etmişlər: Rəsulullahdan – sallallahu aleyhi və səlləm - başqa məsum və ya günahdan, xətadan məhfuz/qorunmuş heç kim yoxdur!

İnsanlardan eləsi var ki, günah etdiyi zaman istiğfar və tövbə edər. Xəta etdiyi zaman, haqq ona aydın olduqda xətasından dönər.

Məsumluq və məhfuzluq Peyğəmbərdən başqa heç kim haqqında vacib deyil!

Peyğəmbərdən sonra insanların ən üstününün Allahın əfv edəcəyi bir günahla ölməsi, elmin incəliklərindən nəyisə bilməməsi caizdir.

Bu səbəblə Müsəlmanlar ittifaq etmişlər: Rəsulullahdan başqa hər kəsin sözü qəbul edildiyi kimi, rədd edilədə bilər.”

 

Qaynaq: İbn Teymiyyə: Cəmiur Rəsəil: 1/266

Riyad: Darul Ata: 1422/2001

 

Başqa bir yerdə isə belə bir məsumiyyət iddiasının Xristianları şirkə salan səbəb olduğuna diqqət çəkərək deyir:

 

وقول بعضهم : النبيُّ معصومٌ والولي محفوظٌ إن أرادَ بالحفظ ما يشبِه العصمةَ فهو باطلٌ وهذا بابٌ دخَل منه الضلال على طوائفَ ضاهَوا النصرانيةَ

كما قال تعالى : اتَّخَذُوا أَحْبَارَهُمْ وَرُهْبَانَهُمْ أَرْبَاباً مِنْ دُونِ اللَّهِ وَالْمَسِيحَ ابْنَ مَرْيَمَ وَمَا أُمِرُوا إِلاّ لِيَعْبُدُوا إِلَهاً وَاحِداً لا إِلَهَ إِلاّ هُوَ سُبْحَانَهُ عَمَّا يُشْرِكُونَ

وقد روي عن النبي صلى الله عليه وسلم أنه قال : "أحلُّوا لهم الحرامَ وحرَّموا عليهم الحلالَ فكانت تلك عبادتَهم

 

“Onlardan bəziləri belə deyir: Nəbi məsumdur, vəli məhfuzdur. Əgər məhfuzluqdan ismətə bənzər bir şey qəsd edirlərsə bu batildir. Xristianlara bənzəyənlərin zəlalətə düşdüyü qapı məhz budur! Necəki uca Allah buyurur:

“Onlar əhbar və ruhbanlarını, Məryəm oğlu Məsihi Allahdan başqa rəbblər etdilər. Halbuki özündən başqa ilah olmayan tək ilaha ibadət  etməkdən başqa bir şeylə əmr olunmamışdılar. Onların ortaq qoşduqlarından münəzzəhdir.” (Ət Tövbə: 9/31)

Rəsulullah buyurur: “Onlar üçün haramı halal, halalı haram etdilər. Bu da onların öz din adamlarına ibadətiydi”...”

 

Qaynaq: İbn Teymiyyə: Buğyətul Murtəd fir Rəddi aləl Mutəfəlsifə: 496

Mədinə: Məktəbətul Ulum vəl Hikəm: 1415/1995