Bu mövzudakı ismarıc sayı: 3

[Usuli]

بسم الله الرحمن الرحيم

 

Toxunmaq istədiyim mövzu, keçmiş siyasi intriqalar və bəzi bidətçi firqələrə müxalif olmaq kimi səbəblərin bir mənada kölgədə buraxdığı bir mövzudur. Bu, Allah Rəsulunun - sallallahu aleyhi və alə əlihi və səlləm - Əhli Beytini sevmək məsələsidir.

Təəssüflər olsun ki, bir çox müsəlman nəinki Əhli Beyt sevgisinin vacibliyini bilmir, hətta onları tanımır belə. Özünü elmə nisbət edən bəzi səfehlər isə Allah və Rəsulunun - sallallahu aleyhi və əlihi və səlləm - düşməni olan Yezidi və atasını Əhli Beytdən saymaqdan qızarmır, utanmır.

Yezidin və Muaviyənin fəziləti və salehliyi haqda dərslərin keçildiyi, Hz. Hüseynin - radiyallahu anhu - xavaric olduğunun insanlara öyrədildiyi bir toplum üçün, belə neqativ hallar "normaldır".

Allah Rəsulu - sallallahu aleyhi və əlihi və səlləm - xavaricləri Cəhənnəmin köpəkləri adlandırdığı halda, Hz. Hüseynin - radiyallahu anhu - də xavaric olduğunu "öyrənən" avam onu necə sevə bilər? Yaxud da Əhli Beyti sevmək, Dinin vaciblərini tərk edərək zəncir vurmaq, öz qanını axıtmaqdan ibarət bir mərasim olaraq təqdim edilərkən ağıllı insanların bu "sevgi izharına" münasibəti nə ola bilər?

Ümumiyyətlə Əhli Beytə edilmiş zülmlər, tarixdən azacıq xəbəri olan kimsəyə məlumdur. Təməlini Muaviyyənin atdığı zülm silsiləsinə baxan hər kəs, istər başı kəsilən Hüseyin müsibətini, istərsə də başı kəsildikdən sonra dörd il çarmıxda saxlanılan, daha sonra yandırılaraq külü çaya səpilən İmam Zeyd faciəsini görməyə bilməz.

Bəli! Bütün bu vəhşiliklərin müəllifləri bu gün də öyülən Yezid və sülaləsi, bu vəhşiliyə qurban gedənlər isə "ictihad edib ictihadında xata edən" Əhli Beyt nümayəndələridir.

Özünü "sevib", Əhli Beytini öldürdükləri, zəncirlərə vurub əsir aldıqları, aşağıladıqları, sürgün etdikləri bir Peyğəmbər “inancının”, Yəhudilərin Peyğəmbərlərə inancından nə fərqi var?

Mövzunu "kölgədən" çıxarmaq və müsəlmanlara Əhli Beyt sevgisinin vacibliyini izah edərək, qəlblərinə bu toxumları əkmək üçün bu barədə bəzi sitatları qısa bir şəkildə qeyd etməyə qərar verdim. Müvəffəqiyyət yalnız Allahdandır.

[Usuli]

Məşhur fəqih Muhəmməd bin İdris Əş Şafi (150–204 h/767–820 m) şerlərinin birində deyir:

 

يا آلَ بيتِ رسولِ اللهِ حُبُّكُمُ ..... فَرضٌ مِن اللهِ في القُرآن أنزَلَه

يكفيكمُ مِن عظيمِ الفَخْرِ أنّكُمُ ..... مَن لَم يُصلِّ عليْكُم لا صَلاةَ له

 

“Ey Allah Rəsulunun Əhli Beyti! Sizi sevmək

Allahın Quranda endirdiyi bir fərzdir

Sizin üçün böyük bir fəxr olaraq (namaz vaxtı)

Sizə salavat gətirməyənin namazının səhih olmadığı yetərlidir.”

 

Qaynaq: Muhəmməd Əş Şafi: Divanul İməmiş Şafi: 121

Qahirə: Məktəbə İbn Sina

[Usuli]

Malikilərdən Qadi İyad (476-544 h/ 1083-1149 m) "Əş Şifa bi Tərifi Huquqil Mustafa" adlı məşhur kitabında deyir:

 

فصل ومِن توْقيره صلى الله عليه وسلم وبرِّه برُّ آله وذريتِه وأمّهاتِ المؤمنين أزواجِه كما حضّ عليه صلى الله عليه وسلم وسلَكه السلف الصالح رضِي الله عنهم ، قال الله تعالى { إِنَّمَا يُرِيدُ اللَّهُ لِيُذْهِبَ عَنْكُمُ الرِّجْسَ أَهْلَ الْبَيْتِ } الآية ، وقال تعالى { وَأزْوَاجُه أمَّهَاتُهُمْ } الآية

أخبرَنا الشّيخ أبو محمّد بن أحمدَ العدل مِن كِتابه وكتبْتُ مِن أصْلِه حدَّثَنا أبو الحسن المُقري الفَرغاني حدّثَتْني أمّ القاسِم بنْت الشيخ أبي بكرٍ الخفّاف قالت حدثَنِي أبي حدثنا حاتم هو ابن عقيل حدّثنا يحيى هوَ ابن إسماعيل حدثَنا يحيى هو الحِمّاني حدثنا وكيع عن أبيه عن سعيد بن مسروق عن يزيد بن حيّان عن زيد بن أرْقمَ رضِي الله عنه قال : قال رسولُ الله صلى الله عليه وآله وسلّم « أُنشِدُكم اللهَ أهلَ بَيْتي - ثلاثا - قلنا لزيدٍ : مَن أهلُ بيتِه ؟ قال : آلُ عليّ وآل جعفَر وآل عقيلٍ وآل العَبّاس » ، وقال صلى الله عليْه وآله وسلّم « إنّي تارِكٌ فيكُم ما إنْ أخَذْتُم به لم تضِلّوا : كتابَ الله وعِتْرتي أهلَ بيتِي، فانظُروا كيْفَ تخْلُفوني فيهِما » ، وقال صلى الله عليه وآله وسلم : « معرِفة آل محمَّد صلى الله عليه وآله وسلم برَاءة مِّن النّارِ ، وحُبّ آل محمَّدٍ جَواز على الصِّراط والوِلاية لآل محمّد أمانٌ مِن العَذاب » ، قال بعضُ العُلماء : معرفتُهم هي معرِفة مَكانِهم مِن النّبِيّ صَلّى الله عليْه وآله وسلّم وإذا عرَفهم بذلك عرَف وُجوبَ حقِّهم وحُرمَتْهم بِسَبَبه

وعن عُمر بن أبي سَلَمة لَمّا نزلَتْ { إِنَّمَا يُرِيدُ اللَّهُ لِيُذْهِبَ عَنْكُمُ الرِّجْسَ أَهْلَ الْبَيْتِ } الآية - وذلك في بيْتِ أمِّ سَلمة - دعا فاطمةَ وحَسَناً وحُسيْناً فجلّلَهم بكِساء وعَلِيّ خلْفَ ظهرِه فجلله بِكِسائِه ثمّ قال : « اللّهم هؤلاء أهلُ بيْتي فأذهِب عنهم الرِّجسَ وطهِّرهم تَطْهيرا » ، وعن سَعْد بن أبي وَقّاص لَمّا نزلَتْ آية المباهَلَة دَعا النّبِيّ صلى الله عليه وسلّم عَلِيّا وحسَنا وحُسَيناً وفاطِمَةَ وقال « اللّهم هؤلاء أهلي » ، وقال النبي صلى الله عليه وآله وسلم في علِيّ « مَن كنتُ مولاه فعَلِيّ موْلاه ، اللّهُمّ والِ مَن والاهُ وعادِ مَن عاداه » ، وقال فيه « لا يحِبُّك إلا مؤمِن ولا يبغُضُك إلا مُنافق » ، وقال للعَبّاس « والذي نفسي بيدِه لا يدخُل قلبَ رجلٍ الإيمان حتّى يُحِبَّك لِلّه ورسولِه ومَن آذى عَمّي فقد آذاني ، وإنّما عَمّ الرجُلِ صِنْوُ أبيه » ، وقال للعباس « اغْدُ علَيّ يا عمّ مع ولدِك ، فجمَعهم وجلَّلهم بمُلاءته وقال : هذا عمّي وصِنْوُ أبي وهؤلاء أهلُ بيتي فاستُرهم مِن النار كستري إياهم » فأمَّنت أُسكُفة الباب وحوائط البيت آمين آمين

وكان يأخذ بيَدِ أسامةَ بن زيد والحسن ويقول : « اللهم إني أُحِبُّهما فأحِبَّهما » ، وقال أبو بكر رضِي الله عنه : ارقُبوا محمدا في أهل بيته ، وقال أيضا : والّذي نفسي بيدِه لقَرابة رسولِ الله صلى الله عليه وآله وسلم أحبُّ إليَّ أن أصِلَ مِن قرابتي

وقال صلى الله عليه وآله وسلم : « أحبَّ اللهُ مَن أحبّ حسنا » ، وقال : « مَن أحبّنِي وأحبّ هذَين - وأشار إلى حسن وحسين - وأباهما وأمَّهما كان معي في درَجَتي يومَ القِيامة

 

“Peyğəmbərin - sallallahu aleyhi və əlihi və səlləm - təşviq etdiyi və saleh sələfin - Allah onlardan razı olsun - etdiyi kimi, ona - sallallahu aleyhi və əlihi və səlləm -, Əhli Beytinə, zürriyyətinə və möminlərin anaları olan zövcələrinə yaxşılıq etməyin, onu - sallallahu aleyhi və əlihi və səlləm - ucaltmaq olması haqqındakı fəsl.

 

Uca Allah buyurur: "Ey Əhli Beyt! Allah sadəcə sizdən pislikləri təmizləmək istər." (Əl Əhzab: 33/33)

Uca Allah buyurur: "Zövcələri onların (möminlərin) analarıdır." (Əl Əhzab: 33/6)

...(sənəd) Yezid bin Həyyan, Zeyd bin Ərqamdan - radiyallahu anhu - belə dediyini rəvayət edir: Allah rəsulu - sallallahu aleyhi və əlihi və səlləm - üç dəfə belə dedi: "Əhli Beytim haqda sizi Allaha and verirəm!"

(Yezid bin Həyyan deyir:) Zeydə belə dedik: "Onun - sallallahu aleyhi və əlihi və səlləm - Əhli Beyti kimdir?"

Dedi: "Əli ailəsi, Cəfər ailəsi, Aqil və Abbas ailəsi."

Peyğəmbər - sallallahu aleyhi və əlihi və səlləm - belə buyurur: "Mən sizin aranızda, ona sarılacağınız zaman azmayacağınız şey tərk edirəm. Allahın Kitabı və itrətim olan Əhlul Beytim. Məndən sonra bu ikisinə necə davranacağınıza baxın."

Yenə Peyğəmbər - sallallahu aleyhi və əlihi və səlləm - buyurur: "Muhəmmədin Əhli Beytini tanımaq oddan uzaqlaşmaq, Muhəmmədin Əhli Beytini sevmək siratdan (rahat) keçmək, Muhəmmədin Əhli Beytinə dostluq nümayiş etdirmək əzabdan əminlikdir."

Bəzi alimlər demişlər: "Onları (Əhlul Beyti) tanımaq, Peyğəmbər yanında onların mövqelərini/dəyərlərini bilməkdir. Əgər onlar haqqında bunu bilərsə, onun - sallallahu aleyhi və əlihi və səlləm - səbəbiylə onların haqqının (üzərinə) vacib olduğunu və hörmətlərini də anlar."

Ömər bin Sələmədən nəql edilir: "Ey Əhli Beyt! Allah sadəcə sizdən pislikləri təmizləmək istər" ayəsi endikdə - bu hadisə Ummu Sələmənin evində olmuşdur - Peyğəmbər Fatiməni, Həsəni və Hüseyni - radiyallahu anhum va ərdahum - çağıraraq onları bir paltarla örtdü. Əli də - radiyallahu anh - arxasında idi, onu da paltarıyla örtdü. Sonra isə belə dedi: "Allahım! onlar Əhli Beytimdir! Onlardan pislikləri sil və onları tər təmiz təmizlə".

Sad bin Əbi Vaqqasdan nəql edilir: "Mübahələ/Lənətləşmə" ayəsi endikdə Peyğəmbər - sallallahu aleyhi və əlihi və səlləm - Əlini, Həsəni, Hüseyni və Fatiməni - radiyallahu anhum - çağıraraq belə buyurdu: "Allahım bunlar mənim Əhlul Beytimdir".

Həmçinin Peyğəmbər - sallallahu aleyhi və əlihi və səlləm - Əli haqqında belə buyurmuşdur: "Mən kimin mövlasıyamsa Əli də onun mövlasıdır. Allahım onla dostluq edənə dost ol, onla düşmənçilik edənə qarşı düşmənçilik et!"

Yenə onun haqqında buyurmuşdur: "Səni mömindən başqası sevməz, sənə münafiqdən başqası da buğz etməz!"

Abbasa isə belə demişdir: "Nəfsim əlində olana and olsun ki, bir şəxsin qəlbinə səni Allah və Rəsulu üçün sevməyənə qədər iman daxil olmaz. Kim əmimi incidərsə məni incitmişdir. Bir kəsin əmisi, onun atası kimidir."

Həmçinin Abbasa demişdir: "Ey əmi! Tezdən öz övladınla yanıma gəl" və onları toplayaraq öz paltarıyla örtüb belə dedi: "Bu əmimdir, atam kimidir. Onlar isə Əhli Beytimdir. (Allahım) mənim onları örtdüyüm kimi Sən də onları oddan qoru". Qapının kandarı və evin divarları "amin, amin" dedilər."

Usamə bin Zeydin və Həsənin - radiyallahu anhum - əlindən tutaraq belə deyərdi: "Allahım mən onları sevirəm, sən də onları sev"

Əbu Bəkr - radiyallahu anhu - demişdir: "Muhəmmədi (rizasını, sevgisini) onun Əhlul Beytində axtarın"

Həmçinin demişdir: "Nəfsim əlində olana and olsun ki, Allah Rəsulunun yaxınları ilə sıx əlaqədə olmam, mənə öz yaxınlarımla sıx əlaqədə olmaqdan daha sevimlidir."

Peyğəmbər belə buyurur: "Həsəni sevəni Allah sevsin."

Yenə Həsən və Hüseynə - radiyallahu anhumə - əliylə işarə edərək belə demişdir: "Məni, bu ikisini, atalarını və analarını sevən Qiyamət günü mənlə bir dərəcədə olacaq.”

 

Qaynaq: Qadi İyad: Əş Şifa bi Tərifi Hüquqil Mustafa: 2/604-608

Beyrut: Darul Kutubil Arabi: 1404/1984
 

[Usuli]

Hənəfilərdən Əbul Məali Əl Alusi (1273-1342 h/1857-1924 m) Rafizilərə yazdığı rəddiyəsində deyir:

 

إن أهلَ السنة بأجمعهم يرْوُون فى كتُبِهم فضائلَ أهل البيت ومآثرِهم ، كيف لا ؟ وهم يرَون فرضيةَ حبِ أهل البيت ! ويرْوون فى ذلك عدة أحاديث

 

“Əhli Sünnətin tamamı, öz kitablarında Əhli Beytin fəzilətləri və öygüləri haqda rəvayətlər etmişlər. Necə etməsinlər ki, onlar (Əhli Sünnə) Əhli Beyt sevgisini fərz sayırlar! Onlar bu barədə bir çox hədislər rəvayət etmişlər.”

 

Qaynaq: Əbul Məali Əl Alusi: Sabbul Azab alə Mən Səbbəl Əshab: 275

Ədvaus Sələf: 1417/1997