Bu mövzudakı ismarıc sayı: 68

[Əbu Zeynəb]

Əslində sualın icində öz cavabınıda tapmaq mümkündür. Ancaq kömək ücün zikr edilən ayətləridə nəzərdən kecirib suali qısa olaraq belə cavablandırmaq istərdim.  Ayətlərdəki kafirlərin səndə bizim kimi insansan deməklə yalnış və batil kriteriya qoyaraq insanların gözündə peyğəmbərləri risalətə dəvət yönündən ucuzlaşdırmaq istəmələri və bunu doğru kimi göstərmək ücün isə məgər o mələk olmalı deyildimi kimi sözlərlə bəzəyərək haqlı olduqlarını, beləcə bu kimi şübhəlləri insanlarda gücləndirmək istədikləri görünməkdədir.

 

Peyğəmbərlər isə eyni zamanda onlarla yaradılış baxımından eyni olduqlarını qəbul etsələrdə, doğru söyləmək və peyğəmbərlik risaləti kimi Allahın lütfü olan şeylərdə onlardan üstün olmalarını izah və isbat etmişlər.

 

Nəticə olaraq yaradılış baxımından və ehtiyacları qarşılama kimi insani işlərdə peyğəmbərlər onları təsdiqləmiş, ancaq risaləti yalanlamarı, yalanci olmaları və batilə yozduqları şübhələrini möcüzə və əqli dəlillərlə rədd etmişlər. Allahu Alim !

[Əbul Huseyn]

Kafirlərin o da bizim kimi insandır deməsi normaldi. Peygəmbər də onların dediyini normal qarşıladı ayədə olduğu kimi bizdə sizin kimi bir insanığ buyurdu. Sadəcə olarag onlar Allahın bir insana bu cür lutf etməsini inkar edirdiləki Peyğəmbər s a s onlara Allah istədiyinə lütf edər dedi. Başqa ayələrdə bildirildiyi kimi kafirlər,, ona mələk endirilməli deyildimi,, deyirdilər. Bu da onu göstərir ki peyğəmbər insan yox mələk olmalı idi və ya ona mələk endirilməli idi inancına sahib idilər.

[Zeyd]

As salamu aleykum. Eyni tərkibdəki 2 sözün işlənmə qəsdi, və şəraiti fərqlidi. Kafirlər inkarlarına bəhanə kimi elçilərin mələk və ya qeyri-adi üstün varlıqolmalı olduğunu iddia edirlər. Ki, əslində bu halda onu qəbul etmələri çətinləşərdi. Məhz risalətin bütün insalara əlverişli olduğunu göstərmək, və ilk nümunənin də elçinin özü olduğunu ifadə etmək üçün peyğəmbərlər bu cür söz işlədib.

[Talha]

Peyğəmbərlərin "Bizdə sizin kimi bir insanıq"demələri,bəşəri xüsusiyyətlər yönündəndir.Yəni,Bizdə sizin kimi yeyər,içər,evlənər,yaşayar və ölərik.Kafirlərin dedikləri isə sanki,peyğəmbərlər insanlardan yox mələklərdən olmalı idi.Uca Allah da,onların bu "iddialarına",Əgər yer üzərindəkilər mələk olsaydı,əlbət elçilərdə mələklərdən olardı buyurmuşdur.

[ibn Yasin]

Əssələmu aleykum və rahmətullahi və bərəkətuhu...Əlhəmdulilləh...Vassalətu alə Rasulilləh...

 

-Kafirlər peyğəmbərlərdən bəhanə ilə "qeyri adilik" istəyirlər. (Sosial üstünlük , yaradılış fərqi, mələkilik) Kafirlərin istəyi, düşüncəsi iki yöndə zühur edir:

1) sosial bərabərsizlik (peyğəmbərlərə uyanlar "səfil"lərdir)

2) yaradılışda eynilik, peyğəmbərlər də bizim kimi insanlardır (mələklik yoxdur)

-Peyğəmbərlər onlara "onlardan biri" olduqlarını bildirərək, kafirlərin etiraz və inkar, bəhanə və etibarsızlaşdırma məqsədi ilə irəli atdıqları iki yönu kökündən çürüdürlər.

Ayrıca, kafirlərin qəsdi ilə (etiraz, bəhanə və inkarları) , peyğəmbərlərin qəsdi (muradı) eyni deyil!

[Usuli]

12 ci sualın cavabı: Peyğəmbərlər və kafirlərin sözləri arasında zahiri bənzərlik olduğu doğrudur. Lakin, tərəflərin bu sözə yüklədikləri məna, qəsd etdikləri şey fərqlidir. Etibar ləfzə deyil mənayadır.

Müşriklər Peyğəmbərlərin bəşər/insan olduqları deyərkən əsas məqsədləri onların peyğəmbər olmadıqlarını vurğulamaqdı. Bunun üçün bəzi “əsaslara” dayanırdılar:

Allah özünə elçini insanlardan seçməz. Siz isə insansınız. Deməli elçi ola bilməzsiniz.

Allah öz elçisinə xüsusi güzəştlər tanımalıdır. Naz nemət içində üzdürməlidir. Siz isə bizim kimi – yəni normal bəşərsiniz, bazarlarda dolaşırsınız. Deməli elçi ola bilməzsiniz.

 

Peyğəmbərlərin “biz də sizin kimi insanıq” sözündən qəsdi öz elçiliklərinin nəfyi deyildi. Sadəcə olaraq özlərinin insan olduqlarını, lakin bunun peyğəmbərliyə mane sayılmayacağını ifadə etmək istəyirdilər. İnsanlıq məhz bu konktekstdə vurğulanmışdır.

 

Bunun bir bənzəri Qurani Kərimdə “ilah” kəliməsinin istifadəsidir. Uca Allah bəzi ayələrdə özündən başqa ilahların olmadığını deyərkən, digər ayələrdə başqa ilahlardan söz açır. Çünki, ilk növdən ayələrdə qəsd edilən “ibadətə layiq olan, həqiqi ilah”, ikinci növ ayələrdə qəsd edilən “saxta ilahlardır”. Lakin, bunu ifadə üçün işlətdiyi kəlimə eynidir. Bunun anlaşılmasını ağıl sahiblərinə həvalə etmişdir...

 

Qayda olaraq: Ləfzlər eyni olsa da, məqsədlər/qəsdlər fərqlidir. Uca Allahın məramını anlamaq istəyən kimsə mücərrəd ləfzlərə deyil, o anda qəsd edilən mənaya baxmalı, onu anlamağa çalışmalıdır.

[Usuli]

Sual – 13: Uca Allah “Səhabə Ədaləti” təxəyyülçülərinin düşündüyünün əksinə Qurani Kərimin bir çox yerində müxtəlif Peyğəmbərlərin səhabələrinin bəzi çirkin əməllərini zikr etmişdir.

Çoxsaylı misallardan zaman baxımından ilki, Adəmin səhabələri sayılan oğlanlarından birinin digərini öldürməyə çalışmasıdır.

Qardaşlardan biri digərini öldürmək istəyincə, məzlum olan belə deyir:

 

إِنِّي أُرِيدُ أَنْ تَبُوءَ بِإِثْمِي وَإِثْمِكَ فَتَكُونَ مِنْ أَصْحَابِ النَّارِ وَذَلِكَ جَزَاءُ الظَّالِمِينَ

 

“Mən istəyirəm ki, sən həm mənim, həm öz günahına düçar olasan/yüklənəsən. Beləliklə Cəhənnəm əshabından olasan. Zalımların cəzası budur!” (Əl Maidə: 5/29)

 

Ayədə bir şəxsin günahının başqasına yüklənməsindən bəhs edilir. Halbuki, Qurani Kərimin  bir çox yerində bildirildiyi üzrə, bir qayda olaraq “kimsə kimsənin günahını yüklənməz”. Bu məsələnin çözümü nədir?

[Ayaz]

Bu ayede Ademin ovladlarinan biri digerini oldurmek isteyerken oz gunahlarinin da zalim olan qardasinin gunahlarinin ustune gelib cehenemlik olmasini isteyir.Uca Allah bize burda mezlum olaninda gunahin oldugunu gosterir.Yeni peygember ovladi olmalarina ragmen biri zalim,digeri ise gunahkar idi.

[Abdul Hakim]

Bu suala iki bənddə cavab vermək olar.

 

1. Ayətdəki " sən həm mənim, həm öz günahına düçar olasan" söz birləşməsinin ilk hissəsinin "sən həm mənim" bir bəddua şəkilində olduğunu düşünürəm. Yəni, demək istəyir ki, "mənə etdiyin bu zülmün qarşılığı olaraq, sənə qarşıda eyni şəkildə zülm edilsin və zülmlə öldürüləsən. Ehtimal etdiyim ölüm şəkili isə, Qabilin öz yaxınları və ya sevdikləri tərəfindən öldürülməsidir. Bu Qabilin Habilə etdiyi zülmün mahiyyət etibarı ilə eyni olmasıdır. 

 

2. Ayətin ikinci hissəsinə gəldikdə isə, "öz günahına düçar olasan" söz birləşməsinin ən az iki anlamı ola bilər. 
 

a ) yuxarıdakı bənddə açıqladığım məna, dünyalıq baxımından. 

b ) axirət baxımından isə bu öldürmə işinin nə qədər ağır günah olması babından.